Odkrywać wiecznotrwałe – zapraszamy na druga konferencję z tego cyklu. W zeszłym roku, na konferencji „Nieprzemijająca nowość chrześcijaństwa vs. postchrześcijański świat” ukazywaliśmy żywotność chrześcijaństwa, które może ożywić świta, mimo tego, że ten świat odrzuca ewangeliczne przesłanie. W tym roku nasza konferencję zatytułowaliśmy „Ocalić Logos. XX-wieczne spory o Prawdę, Dobro, Piękno.”
Św. Paweł z Tarsu w jednym ze swoich listów, do Tymoteusza, zawarł przepowiednię: Erit enim tempus, com sanam doctrinam non sustinebunt, sed ad sua desideria coacervabunt sibi magistros, prurientes auribus. Et a veritate quidem auditum avertent, ad fabulas autem corventuntur.
Przyjdzie bowiem chwila, kiedy zdrowej nauki nie będą znosili, ale według własnych pożądań – ponieważ ich uszy świerzbią – będą sobie mnożyli nauczycieli. Będą się odwracali od słuchania prawdy, a obrócą się ku zmyślonym opowiadaniom. (2 Tm 4, 3).
Pewnie skłonność dobierania sobie nauczycieli, którzy schlebiali by złym pożądaniom nie jest obca żadnym czasom. Dziś jednak nie jest ona tylko zwykłą skłonnością do słabości, która jest od naszej, człowieczej kondycji nieodłączna. Za sprawą mediów, a nade wszystko opanowania szkół i uniwersytetów przez „nauczycieli zmyślonych opowiadań” – mamy do czynienia z masową degradacją animal rationale, naszej rozumnej natury. Całe społeczności i narody, w sposób niezauważalny dla siebie, stały się gorliwymi słuchaczami (i widzami) owych didaskalionów (nauczycieli), zasiadających w telewizyjnych i radiowych studiach, zajmujących podniosłości uniwersyteckich katedr, którzy wypracowali w sposób świadomy i planowy sprawne metody, by podsycać pożądania każdego z nas, a nasz umysł zwracać ku „zmyślonym bajkom (epi tous mythos).
John Senior, ów niestrudzony łowca dusz na uniwersytecie, opisując kryzys którego doświadczamy, stwierdza z mocą, że jest on odbiciem starej jak świat wojny ideologicznej, której doskonałym przykładem była śmierć Sokratesa. Czytamy: Sokrates nazywał ją walką filozofii z sofistyką. Zwolennicy zaś Arystotelesa – walką realizmu z relatywizmem, bo wszystko sprowadza się do uznawania lub odrzucenia rzeczywistości niezależnej od umysłu, którą możemy poznawać za pomocą tego ostatniego. Relatywizm to religia mass mediów, do których grona zaliczam niestety nie tylko prasę, książki, radio, telewizję, kino czy wydawnictwa muzyczne, ale także szkoły i uczelnie wyższe. Wszystkie one stały się niejako kuźniami jego kapłanów w osobach pisarzy, wydawców, nauczycieli czy menedżerów. Zwłaszcza w ostatnich latach relatywizm zaczął być powszechnie narzucany z iście inkwizytorskim zapałem i w aurze przekonania o własnej racji. Pozostając w rażącej sprzeczności z własnym „Credo”, wyrażającym się w takich frazach jak „wolność akademicka”, „wolność religijna”, „rozdział Kościoła od państwa”, relatywizm wyklucza definitywnie realistyczny punkt widzenia, zwłaszcza w wersji chrześcijańskiej, która wszak dominowała w cywilizacji Zachodu od czasów nawrócenia Konstantyna. (John Senior, Upadek i odbudowa kultury chrześcijańskiej, ss. 563-564, Poznań 2021, wyd. Dębogóra)
Arkadiusz Robaczewski
09.30 – otwarcie konferencji – JM dr Bartosz Lewandowski, rektor CI;
09.45 – „Wolność i prawda albo razem istnieją, albo razem też giną” Przypadek antykatolickich wojen o kulturę – prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk;
10.15 – Sztuka sakralna – pomiędzy prawda a wolnością – Juliusz Gałkowski;
10.45 – Chrześcijańska demokracja – narodziny, rozwój i rozkład projektu ugody katolicyzmu z rewolucją – prof. dr hab. Jacek Bartyzel (UMK, CI);
11.30 – przerwa kawowa;
12.00 – Angelus Dominus
12.15 – „Czemu jesteś zgnębiona, moja duszo, i czemu jęczysz we mnie?” (Ps. 42) . Podstawy estetyki liturgii – dr Justyna Melonowska;
12.45 – Społeczny wymiar modlitwy: benedyktyńska droga odzyskiwania pobożności liturgicznej dla społeczności chrześcijańskiej – dr Paweł Milcarek (Christianitas, CI)
13.15 – Prawda rytuału: XX-wieczne zmiany w liturgii katolickiej w świetle koncepcji Roya A. Rappaporta – dr Tomasz Dekert (Ignatianum, CI)
13.45 – przerwa obiadowa;
14.30 – XX-wieczne postaci sporu między wiarą i nauką. Konsekwencje w antropologii i etyce – o. dr Michał Chaberek OP (CI)
15.00 – „Prawo czy Sprawiedliwość? Pewność czy Słuszność? Człowiek czy Bóg? Pozytywizm prawniczy jako fałszywa nadzieja systemu zupełnego” – Jerzy Kwaśniewski
11.00 – Ks. Idzi Radziszewski i dzieło jego życia. Kształcenie elity intelektualnej w dobie wstrząsu cywilizacyjnego – dr hab. Mieczysław Ryba (KUL, ASKiM)
11.30 – Lubelska Szkoła Filozoficzna jako odpowiedź na kryzys europejskiej kultury – prof. dr hab. Włodzimierz Dłubacz (CI);
12.00 Angelus, kawa
12.30 – Trzy pedagogiki: indywidualizm i kolektywizm versus personalizm. Filozoficzne podstawy sporu o wychowanie – dr hab. Barbara Kiereś (KUL, CI)
13.00 – Próba neotomistycznej odnowy etyki klasycznej – dr hab. Marek Czachorowski (KUL, CI);
13.30 – zakończenie konferencji
PROWADZENIE: Jan Pospieszalski
Ur. 1969, profesor nauk humanistycznych. Prorektor ds. Nauki Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim, pracownik Instytutu Historii PAN. Prowadzi badania w zakresie historii Prus i Niemiec oraz stosunków polsko-niemieckich w XIX i XX wieku. Jego zainteresowania badawcze dotyczą również dziejów antykatolicyzmu oraz polskiej i powszechnej myśli politycznej. Ostatnio opublikował: Wersal 1919. Nowa kultura bezpieczeństwa dla Polski i Europy (Poznań 2019), Chrystofobia. Pięćset lat nienawiści do Chrystusa i Kościoła (Warszawa 2020), Długi Kulturkampf. Pruskie i niemieckie wojny kulturowe przeciw Polsce 1795–1918 (Warszawa 2020), Prusy. Pięć wieków (Warszawa 2020), Katedra i uniwersytet. O kryzysie i nadziei cywilizacji chrześcijańskiej (Kraków 2021). Za książkę o ludobójstwie Ormian w Turcji w 1915 r. (Pierwszy holokaust XX wieku, Warszawa 2004) otrzymał w 2005 r. Nagrodę Wydawców Katolickich „Feniks”.
Działalność publicystyczną uprawia na łamach prasy konserwatywnej i katolickiej w kraju i za granicą. Publikował m. in. w „Salisbury Review”, „Christian Order”, „Christianitas”, „Polonia Christiana”, „Naszym Dzienniku”, „Miłujcie się”. Stały felietonista tygodnika „Do Rzeczy” oraz Radia Maryja.
historyk i krytyk sztuki, członek zespołu miesięcznika Nowe Książki; publicysta portalu Teologia Polityczna. Współpracuje z portalami christianitas.org i historykon.pl. Ponadto pisuje w wielu innych miejscach. Mieszka w Warszawie. Jest autorem książki Miniatury Rzymskie. Krótkie powieści o rzymskim micie oraz kilkudziesięciu artykułów z historii sztuki, teologii i filozofii oraz kilkuset tekstów popularno-naukowych oraz recenzji książek i wystaw.
Profesor doktor habilitowany nauk społecznych; teatrolog, historyk idei, filozof polityki, publicysta; profesor zwyczajny UMK w Katedrze Filozofii i Teorii Polityki na Wydziale Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie; członek polskich i zagranicznych towarzystw naukowych, w tym Consejo de Estudios Hispánicos Felipe II i Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu; opublikował m.in.: Konserwatyzm bez kompromisu. Studium z dziejów zachowawczej myśli politycznej w Polsce w XX wieku (Toruń 2002), „Umierać, ale powoli!” O monarchistycznej i katolickiej kontrrewolucji w krajach romańskich 1815-2000 (Kraków 2002, 2006²), W gąszczu liberalizmów. Próba periodyzacji i klasyfikacji (Lublin 2004, 2012²), Legitymizm. Historia i teraźniejszość (Wrocław 2009, 2011²), Krzyż pośrodku Księżyca. Historia i ideario meksykańskiego synarchizmu oraz katolickiej organizacji podziemnej El Yunque (1932 – 2012) (Biała Podlaska 2012), Nic bez Boga, nic wbrew Tradycji. Kosmowizja polityczna tradycjonalizmu karlistowskiego w Hiszpanii (Radzymin-Warszawa 2015, 2020), Prawica – nacjonalizm – monarchizm. Studia politologiczno-historyczne (Radzymin-Warszawa 2016, 2020), Zboże polskiego myślenia (Radzymin-Warszawa 2020).
Ur. 1966, doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii (1994), magister historii (1991), w l. 1992-2008 pracował w Katedrze Historii Filozofii Średniowiecznej ATK/UKSW w Warszawie; założyciel i redaktor naczelny kwartalnika „Christianitas”. Autor książek i artykułów na temat historii filozofii i liturgii łacińskiej oraz duchowości monastycznej, prowadzi badania na temat hermeneutyki reformy Soboru Watykańskiego II.
doktor filozofii. Adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. Autorka książek i artykułów naukowych, m.in. „Osob(n)a: kobieta a personalizm Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Doktryna i rewizja” (Difin 2016), „Ordo amoris, amor ordinis. Emancypacja w konserwatyzmie” (APS 2018), „Pisma machabejskie. Religia i walka” (Fundacja im. Augusta hr. Cieszkowskiego, 2020), „Pisma jakubowe. Religia i walka” (Fundacja im. Augusta hr. Cieszkowskiego, książka ukaże się w listopadzie 2023 roku). Jej zainteresowania badawcze dotyczą filozofii i teologii osoby, filozoficznego ujęcia macierzyństwa, rozumienia ortodoksji religijnej oraz piękna i estetyki liturgii. Uczestniczka licznych debat publicznych. Felietonistka czasopisma „Filozofuj!”. Od 2017 związana z „Christianitas. Pismo na rzecz ortodoksji”. W TVP Kultura prowadzi magazyn literacki „Do dzieła!”, jest też członkiem jury Nagrody Identitas.
Ur. 1979, doktor religioznawstwa (UJ), adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie. Prowadzi badania w zakresie historii i antropologii religii. Pierwotnie jego zainteresowania naukowe dotyczyły kultury wczesnochrześcijańskiej, przede wszystkim kwestii relacji orto- i heterodoksji oraz rozwoju tradycji i imaginarium. Ostatnio zajmuje się głównie problematyką liturgii chrześcijańskiej widzianej przez pryzmat teorii rytuału. Autor dwóch książek nt. myśli i działalności herezjologicznej Ireneusza z Lyonu oraz licznych artykułów, m.in. w „Nova et Vetera”, „Religion and Theology” i „Religion and Literature”. Członek redakcji kwartalnika „Christianitas”. Mąż i ojciec, mieszka w Małopolsce.
Ur. 1980 jest dominikaninem, doktorem teologii fundamentalnej (UKSW 2012). W latach 2012-18 przebywał w USA, gdzie odbył stypendium podoktorskie w Discovery Institute w Seattle oraz był kapelanem w Thomas Aquinas College w Kalifornii. Jest autorem kilku książek, tłumaczeń oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych z dziedziny relacji wiary i nauki, filozofii tomistycznej, inteligentnego projektu i katolickiej nauki o stworzeniu. Publikował między innymi w Do Rzeczy, Christianitas, Teologii Politycznej, Frondzie, Polonia Christiana, Collectanea Theologica. Dyrektor Centrum Wiara i Nauka.
Prezes Zarządu i współzałożyciel Instytutu Ordo Iuris, Przewodniczący Rady Fundacji. Adwokat i partner zarządzający w Kancelarii Parchimowicz & Kwaśniewski (zał. 2008). Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, stypendysta na Uniwersytecie Kopenhaskim, ukończył kursy organizowane przez Centrum Etyki i Kultury Uniwersytetu Notre Dame, Katolicki Uniwersytet Leuven. Posiada wieloletnie doświadczenie w postępowaniach cywilnych i karnych z zakresu ochrony praw i wolności obywatelskich, praw rodziny oraz praw dziecka.
Urodził się 14 stycznia 1969 r. w Bieczu na Podkarpaciu. Ukończył studia historyczne w 1994 r. na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, w 2008 r. uzyskał habilitację. Obecnie jest pracownikiem naukowym KUL, m.in. kierował katedrą Historii Systemów Politycznych XIX i XX wieku, a także wykładowcą Akademii Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. Jest promotorem kilkudziesięciu prac licencjackich, magisterskich, kilku doktorskich. Prowadzi intensywną, interdyscyplinarną współpracę naukową ze środowiskiem tomistycznym KUL.
Kieruje Katedrą Filozofii Boga na Wydziale Filozofii KUL Jana Pawła II oraz Studium Filozoficzno-Etyczno-Społecznym przy PMK w Paryżu. Jest dyrektorem Instytutu Socjologii WZNoS KUL w Stalowej Woli. Specjalizuje się w filozofii klasycznej (metafizyka, antropologia filozoficzna, filozofia Boga i religii oraz filozofia społeczeństwa i polityki) i jest autorem wielu książek i artykułów naukowych. Przebywał na licznych stypendiach (studiował) oraz wykładał w różnych ośrodkach krajowych i zagranicznych.
Ur. 1956, dr hab. filozof, etyk. Studia filozoficzne magisterskie i doktoranckie na KUL (Wydział Filozofii KUL, specjalizacja – filozofia teoretyczna 1975/6 – 1986). Praca magisterska: Odpowiedzialność i człowiek według Romana Ingardena pod kierunkiem ks. prof. dr hab. T. Stycznia. Rozprawa doktorska: Stanowisko Karola Wojtyły/Jana Pawła II w sporze o miłość jako kryterium moralnej oceny antykoncepcji (1997), pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. T. Stycznia, na Wydziale Filozofii KUL. Stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dyscyplinie filozofia (Wydział Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego). Praca naukowo-dydaktyczna w Katedrze Etyki Wydziału Filozofii KUL 1988-2014. W latach 1999/2000 pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Studiów nad Rodziną UKSW. Od 2014/2015 profesor Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. Członek Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu. Główne obszary zainteresowań: filozofia Karola Wojtyły, filozofia prawa, etyka ogólna, etyka prawnicza, etyka urzędnicza, etyka małżeństwa, etyka pedagogiczna.
Adiunkt w Katedrze Pedagogiki Rodziny absolwentka KUL; studia na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej w zakresie specjalizacji filozoficzno-psychologicznej ukończone uzyskaniem tytułu magistra filozofii chrześcijańskiej; w 2002 roku uzyskała tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki nadany uchwałą Rady Wydziału Nauk Społecznych KUL na podstawie rozprawy doktorskiej pod tytułem: Małżeństwo i rodzina jako spełnianie się człowieka – osoby. Studium pedagogiczne na kanwie dorobku F.W. Bednarskiego O.P.
Konferencja jest finansowania w ramach grantu badawczego realizowanego w ramach programu MEiN
„Nauka dla Społeczeństwa II”
