Collegium Intermarium

II Konferencja z cyklu Odkrywać wiecznotrwałe. Ocalić Logos. XX-wieczne spory o Prawdę, Dobro i Piękno

Odkrywać wiecznotrwałe – zapraszamy na drugą konferencję z tego cyklu. W zeszłym roku, na konferencji „Nieprzemijająca nowość chrześcijaństwa vs. postchrześcijański świat” ukazywaliśmy żywotność chrześcijaństwa, które może ożywić świta, mimo tego, że ten świat odrzuca ewangeliczne przesłanie. W tym roku nasza konferencję zatytułowaliśmy „Ocalić Logos. XX-wieczne spory o Prawdę, Dobro, Piękno.”

Św. Paweł z Tarsu w jednym ze swoich listów, do Tymoteusza, zawarł przepowiednię: Erit enim tempus, com sanam doctrinam non sustinebunt, sed ad sua desideria coacervabunt sibi magistros, prurientes auribus. Et a veritate quidem auditum avertent, ad fabulas autem corventuntur.

Przyjdzie bowiem chwila, kiedy zdrowej nauki nie będą znosili, ale według własnych pożądań – ponieważ ich uszy świerzbią – będą sobie mnożyli nauczycieli.  Będą się odwracali od słuchania prawdy, a obrócą się ku zmyślonym opowiadaniom. (2 Tm 4, 3).

Pewnie skłonność dobierania sobie nauczycieli, którzy schlebiali by złym pożądaniom nie jest obca żadnym czasom. Dziś jednak nie jest ona tylko zwykłą skłonnością do słabości, która jest od naszej, człowieczej kondycji nieodłączna. Za sprawą mediów, a nade wszystko opanowania szkół i uniwersytetów przez „nauczycieli zmyślonych opowiadań” – mamy do czynienia z masową degradacją animal rationale, naszej rozumnej natury. Całe społeczności i narody, w sposób niezauważalny dla siebie, stały się gorliwymi słuchaczami (i widzami) owych didaskalionów (nauczycieli), zasiadających w telewizyjnych i radiowych studiach, zajmujących podniosłości uniwersyteckich katedr, którzy wypracowali w sposób świadomy i planowy sprawne metody, by podsycać pożądania każdego z nas, a nasz umysł zwracać ku „zmyślonym bajkom (epi tous mythos).

John Senior, ów niestrudzony łowca dusz na uniwersytecie, opisując kryzys którego doświadczamy, stwierdza z mocą, że jest on odbiciem starej jak świat wojny ideologicznej, której doskonałym przykładem była śmierć Sokratesa. Czytamy: Sokrates nazywał ją walką filozofii z sofistyką. Zwolennicy zaś Arystotelesa – walką realizmu z relatywizmem, bo wszystko sprowadza się do uznawania lub odrzucenia rzeczywistości niezależnej od umysłu, którą możemy poznawać za pomocą tego ostatniego. Relatywizm to religia mass mediów, do których grona zaliczam niestety nie tylko prasę, książki, radio, telewizję, kino czy wydawnictwa muzyczne, ale także szkoły i uczelnie wyższe. Wszystkie one stały się niejako kuźniami jego kapłanów w osobach pisarzy, wydawców, nauczycieli czy menedżerów. Zwłaszcza w ostatnich latach relatywizm zaczął być powszechnie narzucany z iście inkwizytorskim zapałem i w aurze przekonania o własnej racji. Pozostając w rażącej sprzeczności z własnym „Credo”, wyrażającym się w takich frazach jak „wolność akademicka”, „wolność religijna”, „rozdział Kościoła od państwa”, relatywizm wyklucza definitywnie realistyczny punkt widzenia, zwłaszcza w wersji chrześcijańskiej, która wszak dominowała w cywilizacji Zachodu od czasów nawrócenia Konstantyna. (John Senior, Upadek i odbudowa kultury chrześcijańskiej, ss. 563-564, Poznań 2021, wyd. Dębogóra)

Arkadiusz Robaczewski

Program konferencji

9 XII

09.30 – otwarcie konferencji – JM dr Bartosz Lewandowski, rektor CI;

09.45 „Wolność i prawda albo razem istnieją, albo razem też giną” Przypadek antykatolickich wojen o kulturę – prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk;

10.15Sztuka sakralna – pomiędzy prawda a wolnością – Juliusz Gałkowski;

10.45Chrześcijańska demokracja – narodziny, rozwój i rozkład projektu ugody katolicyzmu z rewolucją – prof. dr hab. Jacek Bartyzel  (UMK, CI);

11.30 – przerwa kawowa;

12.00 – Angel Dominus

12.15 –  „Czemu jesteś zgnębiona, moja duszo, i czemu jęczysz we mnie?” (Ps. 42) . Podstawy estetyki liturgii – dr Justyna Melonowska;

12.45 Społeczny wymiar modlitwy: benedyktyńska droga odzyskiwania pobożności liturgicznej dla społeczności chrześcijańskiej – dr Paweł Milcarek (Christianitas, CI)

13.15 Prawda rytuału: XX-wieczne zmiany w liturgii katolickiej w świetle koncepcji Roya A. Rappaporta – dr Tomasz Dekert (Ignatianum, CI)

13.45 – przerwa obiadowa;

14.30 XX-wieczne postaci sporu między wiarą i nauką. Konsekwencje w antropologii i etyce – o. dr Michał Chaberek OP (CI)

15.00„Prawo czy Sprawiedliwość? Pewność czy Słuszność? Człowiek czy Bóg? Pozytywizm prawniczy jako fałszywa nadzieja systemu zupełnego” – Jerzy Kwaśniewski

10 XII

11.00Ks. Idzi Radziszewski i dzieło jego życia. Kształcenie elity intelektualnej w dobie wstrząsu cywilizacyjnego – dr hab. Mieczysław Ryba (KUL, ASKiM) 

11.30Lubelska Szkoła Filozoficzna jako odpowiedź na kryzys europejskiej kultury – prof. dr hab. Włodzimierz Dłubacz (CI);

12.00 Angel Dominus, przerwa kawowa

12.30Trzy pedagogiki: indywidualizm i kolektywizm versus personalizm. Filozoficzne podstawy sporu o wychowanie – dr hab. Barbara Kiereś (KUL, CI)

13.00Próba neotomistycznej odnowy etyki klasycznej –  dr hab. Marek Czachorowski (KUL, CI);

13.30 – zakończenie konferencji

PROWADZENIE: Jan Pospieszalski